Günlükte Ara

8 Kasım 2013 Cuma

ETA:SQL KURULUM

ETA:SQL KURULUM TALİMATI

ETA:SQL, Programının kullanıma hazır hale gelmesi için temel olarak dört adım tamamlanmalıdır.

Bu dört adım;



q     I.ETA:SQL PROGRAMININ KURULMASI



Kuruluma başlarken, ürün paketi ile teslim alınan ETA:SQL CD’si CDROM sürücüsüne yerleştirilir.

Ekrana otomatik olarak ETA:SQL Program Kurulum Menüsü gelir.




Kurulum menüsü kullanıcıya 3 ana işlem sunmaktadır. Bunlar;





Bir veritabanı uygulaması olan ETA:SQL’in verilerini tuttuğu platforma veritabanı sunucusu denir. Veritabanı sunucusu - Microsoft Sql Server – ile yeni veriler sisteme kaydedilebilirken, eski bilgiler üzerine kayıt güncellemesi ve kayıt iptali uygulanabilir, ayrıca bilgiler üzerinde sorgu işlemi de uygulanabilir. ETA ürünlerinin kullanılabilmesi için sistemde en az bir adet veritabanı sunucusu bulunması gerekmektedir.

Sistemde veritabanı sunucusu bulunmadığı takdirde, ETA:SQL’in kullanımı mümkün olmadığından öncelikle bir veritabanı sunucusu seçilmeli ve verilerin tutulmak istendiği bilgisayara yüklenmelidir.

Şuan için, veritabanı sunucusu seçiminde ilk etken, sunucunun kurulacağı makinenin işletim sistemidir. Microsoft Vista yüklü işletim sistemlerinde SQL Server 2005 uygulaması Microsoft tarafından önerilirken, diğer işletim sistemlerinde herhangi bir veritabanı sunucusu yüklenebilir.

Burada unutulmaması gereken farklı tipteki sunucuların farklı özellikler sunduğudur.


Yukarıdaki resimde de görüldüğü üzere Microsoft SQL Kurulum işlemine ait birkaç seçenek mevcuttur. Bunlar;

Microsoft SQL Server 2005 Express : Yeni gelişmekte olan veritabanı sunucusudur. Vista işletim sistemleri için tasarlanmıştır ve veritabanı yöneticileri için birçok yeni eklenti sunmaktadır.

Microsoft SQL Server Management Studio: SQL Server 2005 Express’ te yönetim (veri tabanı ekleme, çıkarma vb.) işlemlerinin yapılabileceği SQL Server Management eklentisi yüklenir.

Microsoft .NET Framework 2.0 : Kurulum işleminden önce SQL Server 2005 için gerekli olan bu kurulumun yapılması gerekmektedir. Kurulum sırasında karşımıza gelene tüm ekranlar “İleri” butonu ile geçilerek  kurulum tamamlanır.

Microsoft SQL Server 2005 Express Kurulum Talimatı: Microsoft SQL Server 2005 Express’in kurulum talimatı görüntülenir.

Microsoft SQL Server 2000 MSDE: Microsoft tarafından 31 Aralık 2007 tarihinden itibaren desteklenmeyeceği, geliştirilmesinin durdurulacağı bildirilen MSDE, 2 GB veritabanı kapasitesi ve yönetici ara yüzü sunmaması nedeniyle, SQL Server 2000 versiyonunun ücretsiz ve sınırlandırılmış versiyonudur. Yönetici ara yüzü kullanmayacak, verilerine sadece ETA ürünleri üzerinden erişecek olan ufak çaplı kurumların bu uygulamayı seçmesi bir problem yaratmamakla birlikte; işletim sistemi Microsoft Vista olan kurumların SQL Server 2005 Express Edition uygulamasını seçmeleri gerekmektedir.

SQL Server 2000 Büyük çaplı işletmelerde tercihen kullanılmakta olan veritabanı sunucusudur. SQL Server 2005’in piyasaya çıkması ile popülerliğini yitirmeye başlamıştır.

Microsoft SQL Server 2000 MSDE Kullanma Talimatı : Microsoft SQL Server 2000 MSDE’ in kurulum talimatı görüntülenir.


Yüklenmek istenen veritabanı sunucusu ETA:SQL kurulum CD’sinde bulunan ETA:SQL Program Kurulum menüsü altında ki Microsoft Sql Kurulumu düğmesinin yanında bulunan buton tıklandığında gelen  ekran yardımı ile kurulabileceği gibi, Microsoft firmasından alınarak da kurulabilir.

Microsoft SQL Kurulumu düğmesi ile SQL sunucusu kurmak:

Öncelikle Microsoft SQL Kurulumu düğmesinin yanındaki butona basılarak yüklemek istenilen SQL Sever seçeneği üzerine Mouse ile tıklanır ve ilgili kurulum ekranına geçilir.


§         Microsoft SQL Server 2000 MSDE


Kurulum işlemine başlamadan önce işletim sistemine gerekli olan SP’nin (Service Pack)
yüklü olup olmayışı kontrol edilmelidir.
Bilgisayarım\Mouse Sağ Klik Özellikler\Genel bölümünden Servis Pack’nin yüklü olup olmadığı kontrol edilir. Yüklü ise, bir sonraki aşamaya geçilebilir.

Kurulum işleminin başlatılabilmesi için Windows Installer programı kurulu olmalıdır.
Eğer kurulu değil ise, CD içerisindeki  "SQL_SERVER_2005\Windows Installer" klasöründen kurulumu yapılabilir. Kurulum sırasında gelen tüm ekranlar İleri” butonları ile geçilerek kurulum tamamlanır.

Kurulum işleminden önce SQL Server 2005 için gerekli olan Microsoft .Net FrameWork 2.0 kurulumunun yapılması gerekmektedir. Microsoft SQL Kurulum butonunun yanındaki ok işaretine tıklandığında gelen Microsoft .Net FrameWork 2.0 seçeneği ile yapılabileceği gibi "SQL_SERVER_2005\dotnet_framework_2.0" klasöründen de kurulum yapılabilir. CD içerisinde Windows XP Türkçe işletim sistemi için gerekli olan Framework 2.0 dosyaları bulunmaktadır.  Kurulum sırasında gelen tüm ekranlar İleri” butonları ile geçilerek kurulum tamamlanır.

Önemli Not : Microsoft SQL Server 2005 Express Edition program kurulumunun barılı olarak tamamlanabilmesi için yukarıdaki aşamalar tamamlanmalıdır.



Eta:SQL Kurulum menüsü içerisinden Microsoft SQL Kurulumu düğmesinin yanındaki buton kullanılarak Microsoft SQL Server 2005 Express Kurulum işlemi başlatılır.

Kurulum sırasıyla aşağıdaki ekranlar adım adım takip edilerek tamamlanır.

Adım 1:



Adım 2: "I accept the licensing terms and conditions" ifadesi işaretlenerek “Next” ile devam edilir.




Adım 3: “Install” butonuna basılarak yükleme işlemine başlanır.




Adım 4: Install işlemi yapılırken bir süre beklenir ve saha sonra aktif olan “Next”  ile devam edilir.



Adım 5: Gelen ilk ekran bir müddet beklendikten sonra gelen diğer ekran “Next” ile geçilir.



Adım 6: Sistem incelemesinden sonra “Next” ile geçilir.



Adım 7: Preparing Instalition Wizard işlemi tamamlandıktan sonra gelen ekranda “Firma Bilgileri” belirtilmelidir.




Adım 8: “Client Components” seçeneği üzerine mouse ile tıklanarak  gelen seçeneklerden “Entire feature will be installed on local hard drive” seçeneği seçilmelidir.




Adım 9: Gelen ekranda “Mixed Mode” seçilmelidir.Bu seçenekten sonra “Specify the sa logon password below” bölümü aktif hale gelecektir. “sa” System Administrator kullanıcısına ait şifre tanımlanması zorunludur.



Bu şifre Eta:SQL konfigürasyonu sırasında (EtaSQLCon.exe) gelecek olan “Kullanıcı Bilgileri (Database Authentication)” bölümündeki şifre kısmında kullanılacaktır.





Adım 10: Herhangi bir bölüm işaretlenmeden ekran “Next” ile geçilir.



Adım 11:  “Install” butonuna basılarak yükleme işlemi başlatılır.



Adım 12:  Kurulum tamamlandıktan sonra ekran “Next” ile geçilir.



Adım 13:  Gelen ekran “Finish” butonu kullanılarak geçilir. Takip eden tüm ekranlarda Microsoft SQL Server 2005 Express Edition kurulumu tamamlanmıştır.



Microsoft SQL Server 2005 yükleme işlemi başarıyla tamamlandıktan sonra Configuration Tools ayarları yapılır.

1-SQL Server Configuration Manager’ın çalıştırılması ve konfigürasyon tanımları


Başlat\Programlar\Microsoft SQL Server 2005\Configuration Tools\SQL Server Configurations Manager çalıştırılır.




Daha sonra gelen ekranın sağ tarafında bulunan pencerede yer alan  SQL Server (SQLEXPRESS) seçeneği üzerinde iken mouse’un sağ tuşuna basılır ve “Start” komutu verilir.


Protocols for Express menüsünde bulunan Named Pipes seçeneğinin üzerinde mouse’un sağ tuşuna basılarak gelen seçeneklerden “Enable” seçilerek Named Pipes’ın statüsü “Enabled” yapılır.




Protocols for Express menüsünde bulunan TCP/IP seçeneğinin üzerinde mouse’un sağ tuşuna basılarak gelen seçeneklerden “Enable” seçilir.




TCP/IP seçeneğinin üzerinde mouse’un sağ tuşuna basılarak özellikler (properties) menüsü seçilir. Protocol ekranının ayarları aşağıdaki gibi olmalıdır.




IP Adresses ekranının ayarlarındaki TCP Port Numarası= “1433” olarak mutlaka tanımlanmalıdır. “Tamam” ya da “Uygula” butonu ile ekran geçilir.




Yapılan işlemlerin tamamlanabilmesi için; SQL Server 2005 Services bölümünde bulunan SQL Server (SQLEXPRESS) servisi “Restart” işlemi mutlaka yapılmalıdır.




2-SQL Server Surface Area Configuration’ın çalıştırılması ve konfigürasyon tanımları

Başlat\Programlar\Microsoft SQL Server 2005\Configuration Tools\SQL Server Surface Area Configuration çalıştırılır.





“Surface Area Configuration for Services and Connections” seçeneği üzerine mouse ile tıklanır.



Gelen ekranda SQLEXPRESS’in altında bulunan Database Engine’ deki  “Service” ve “Remote Connections” ayarlarının kontrolleri yapılır. Bu ayarlar aşağıdaki şekilde olmalıdır.





Her iki bölümde örnek ekranlardaki şekilde düzeltildikten sonra “OK” butonu ile geçilir.

3- Çok Kullanıcılı Sistemlerde “Güvenlik Duvarı” Ayarları.

Terminal (Client) bilgisayar üzerinden SQL Server 2005 bağlantısı yapılabilmesi için; Ana Bilgisayar’ ın (Server) işletim sistemi üzerinde Güvenlik Duvarı (Firewall) aktif ise;
Başlat\Denetim Masası (Control Panel)\Güvenlik Duvarı(Firewall) ayarlarına girilerek aşağıdaki ekranlarda görüldüğü gibi tanımlama yapılması gereklidir. Bu işlemler sadece Güvenlik Duvarı (Firewall) kontrolüne açık olan sistemlerde yapılmalıdır.

Windows  Güvenlik Duvarı  “Genel” sekmesindeki ayarlamalara ait örnek;



Windows  Güvenlik Duvarı  “Özel Durumlar” sekmesindeki ayarlamalara ait örnek;



“Bağlantı Noktası (Port) Ekle” butonu ile SQLTCP ve SQLUDP bağlantı noktası eklenmelidir. Böylelikle SQL Server 2005 için gerekli port’lar açılmış olacaktır.



Bağlantı Adı örnek olarak “SQLTCP” olarak belirtilmiştir, herhangi bir ad tanımı da yapılabilir. TCP bağlantı noktası eklenirken TCP seçeneği mutlaka işaretlenmelidir. TCP/IP özelliklerinde belirtilen TCP Port Numarası (1433)  bu ekranda bulunan “Bağlantı Noktası No” bölümünde belirtilir


UDP Bağlantı Noktası eklenirken UDP seçeneği mutlaka işaretlenmelidir.




Güvenlik butonu ayarları yapıldıktan sonra ilgili ekrandan “Tamam” butonu ile çıkılır.





Microsoft SQL Server 2000 Kurulumu

Önemli Not: Kurulumun yapılacağı bilgisayar adının Türkçe karakter (ç,ğ,ş,ö,ü,ı,İ vb.)  veya özel işaretler (/ - *_ ‘ , “ ; . vb.) içermemesi gereklidir. Bilgisayar adı Türkçe karakter veya özel işaretler içeriyorsa değiştirilmelidir.

Bilgisayarda SQl Server kurulu olup olmadığı kontrol edilir. Eğer kurulu değil ise Eta:SQL Kurulum menüsü içerisinden Microsoft SQL Kurulumu düğmesinin yanındaki buton kullanılarak “Microsoft SQL Server 2000 MSDE” seçeneği ile kurulum işlemi başlatılır.




Açılan ekranda Sql Sunucusu kurulum tipi seçilir.



Server (Sunucu) Kurulumu:Verilerin kurulum yapılan sistemde saklanılması isteniyorsa bu seçenek seçilir. Sunucu olarak 120 günlük deneme süresi bulunan SQL sunucusu yüklenilebildiği gibi, ücretsiz MSDE’de sisteme yüklenebilmektedir.

NOT: 120 günlük deneme sürümünü kullandığınız takdirde 120 gün sonunda verilerinize ulaşamayacak olduğunuzdan bu 120 gün içinde lisans satın almanız gerekmektedir.

Client (Terminal) Kurulumu:Çok kullanıcılı sistemlerde, verilerin başka bilgisayarda saklanması durumunda bu seçenek seçilir ve  veritabanı sunucusu ile bağlantı sağlayacak eklentiler bilgisayara yüklenir.

Kuruluma başlamak için bir tipi belirledikten sonra Başlat düğmesine basmanız yeterli olacaktır.
    
NOT: Bilgisayarda SQL sunucusu kurulu ise, yeniden kurulmasına gerek yoktur.

Server (Sunucu) Kurulumu yardımıyla sql sunucusu kurulduğunda,
Kullanıcı Adı: sa
Şifre:
otomatik olarak atanacak ve işlem sonunda kullanıcı


mesajı ile bilgilendirilecektir.

NOT: Server (Sunucu) kurulumu yapıldıktan sonra SQL sunucusunun aktif hale gelmesi için bilgisayarın yeniden başlatılması gerekir.

Bilgisayar yeniden başlatıldığında aşağıda görüldüğü üzere Servis Manager bildirim alanına gelir.


Servis Manager’in bildiriminin gelmemesi durmunda, Servis Manager aşağıdaki şekilde kullanıcı tarafından aktif hale getirilmelidir.

Başlat \ Programlar \ Microsoft SQL Server \ Servis Manager çalıştırılır.


Karşımıza gelen pencerede Start/Continue düğmesine basılarak Servis Manager aktif hale gelir.


Bu işlem sonrasında aşağıda görüldüğü üzere Servis Manager bildirim alanına gelmelidir.




BDE Eta ürünlerinin yükleneceği tüm makinelerde önceden kurulmuş olmalıdır. BDE programı Eta ürünleri ile Sql sunucusu arasındaki bağlantıyı ve veri aktarımını sağlayacaktır.

Borland Database Engine kurulmadan önce bilgisayarıda daha önceden kurulu olup olmadığı kontrol edilir.

Denetim Masası içinde BDE Administrator  ikonu                  var ise kuruluma gerek yoktur.


Yeniden kurulmak istenir ise;
Denetim Masası \ Program Ekle Kaldır bölümünden ETABDE’nin kaldırılması gerekir.

Borland Database Engine (BDE); ETA:SQL kurulum CD’sinde bulunan ETA:SQL Program Kurulum menüsü altında ki Borland BDE Kurulumu düğmesi yardımı ile kurulur.

Sistem kontrolleri tamamlanıncaya kadar beklenir. Sonra  karşımıza art arda gelen iki ekranda  herhangi bir değişiklik yapmadan Next düğmesine basılarak bir sonraki adımlara geçilir.




Borland Database Engine kurulumunun son ekranı olan Install ekranında Install düğmesine basılır. İşlemin bitiminde, Finish düğmesine de basılarak ETA:SQL Kurulum menüsü’ne dönülür.







ETA:SQL Program Kurulum menüsü altında bulunan ETA:SQL Program Kurulumu düğmesi yardımı ile ETA:SQL kurulumu ekranına geçilir.

Kurulum dört ana işlem ile sonuçlandırılacaktır. Bunlar:


Karşılaşılan ilk ekran da İleri düğmesi basılarak kuruluma başlanır.




Bu ekranda kullanıcıya temel olarak 4 farklı işlem sunulur. Bunlar;

·         Demo seti kurulumu,

Demo seti ile kullanımı sınırlandırılmış olan kullanıcı ETA:SQL uygulamasını kurabilir ve ETA:SQL programı hakkında genel bilgi edinebilir. Eğitim amaçlı uygulamalarda da demo seti altıda bulunan eğitim seti kullanılabilir.
Demo seti seçilmesi durumunda, Demo tipi bölümü aktif olacaktır. Bu bölümden kullanıcı Demo setimi yoksa Eğitim setimi yüklemek istediğini seçecektir. Demo seti ile Eğitim seti arasındaki başlıca fark, Eğitim seti seçilmesi durumunda yüklemenin ileriki bölümlerinde yapılacak olan Enstalasyon bölümünün otomatik olarak geçilebilmesidir.

·         Normal set kurulumu,

Normal set ile kullanıcı sistemine ETA:SQL uygulamasının tam sürümünü yükleyebilir.

NOT: Demo setleri ile Normal set arasındaki başlıca fark ise, Demo setlerinde modüllerde yapılabilecek kayıt işlemlerinin sınırlı olmasıdır. Normal setlerde böyle bir sınır bulunmamaktadır.

·         Program (Exe,vs.) yenileme,

Program (Exe,vs.) yenileme ile kullanıcı kendi setine ait modüllerin ve sabit tanım dosyalarının en son güncel hallerini sistemine yeniden kurabilir.

·         Eski set değiştirme,

Eski set değiştirme ile kullanıcı kullanmakta olduğu modüllerine yeni modüller ekleyebilir.Bu işlem config.eta dosyası (Konfigürasyon Dosyası) değiştiği zaman kullanılmalıdır.



Kullanıcı istediği kurulum tipini seçerek İleri düğmesine basarak ve bir sonraki adım olan kurulum dizini seçimine geçer.
NOT: Kullanıcının seçtiği işleme bağlı olmaksızın ilerleyen adımlar aynı kalacaktır.

Kurulum Dizini Seçimi;

Bu ekran yardımı ile kullanıcı ETA:SQL Programının, bilgisayarın hangi bölümüne yükleneceği belirler.

Bu ekranda ETA:SQL Programının kullanacağı bazı dizinler kullanıcının tanımına açıktır. Bu dizinler;

SYSTEMPATH: Eta sistem dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.eta uzantılıdır.

DATAPATH: Master veritabanı ve şirketlere ait veritabanı dosyalarının bulunacağı dizini belirtir.

DEFPATH: Yeni şirketler için kullanılacak olan öndeğer ve sabit değerlerin tutulduğu dosyaların bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.def ve *.efi uzantılıdır.

HELPPATH: Eta ve windows’a ait yardım dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.ehs ve *.chm uzantılıdır.

DESIGNPATH: Matbu/Düz form baskı veya dizayn tanım dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.dfb, *.mfb, *.edd, *.edt, *.fdt ve *.dft uzantılıdır.

PRNDEFPATH: EtaSQLForm uygulaması için evrak dizayn dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.edf uzantılıdır.

RPTDEFPATH: Raporlar modülü dizayn dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.erd, *.eqd ve *.egd uzantılıdır.

TMPPATH: Geçiçi dosyaların bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.tmp uzantılıdır.

AJNPATH: Ajanda bilgilerinin tutulduğu tüm bilgilerin bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.aj* uzantılıdır.

PRNTXTPATH: Yazıcı çıktısında kullanılan dosyaların bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.prn, *.txt uzantılıdır.

PRNXLSPATH: Microsoft Excel için alınan çıktı dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.xls, *.csv uzantılıdır.

PRNHTMPATH: Internet Explorer için kullanılan çıktı dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.htm ve *.html uzantılıdır.

SBDPATH: Veritabanı kayıt arama/seçim formu dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.sbd uzantılıdır.

UDBPATH: Veritabanı toplu güncelleştirme tanım dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.udb uzantılıdır.

INIPATH: Varsayılan tanım dosyalarının bulunacağı dizini belirtir. Bu dosyalar *.ini uzantılıdır.


ETA:SQL Programının yükleneceği ve kullanacağı dizinler seçildikten sonra bir sonraki adıma geçmeden önce ürün paketi ile teslim alınan config.eta dosyasının (Konfigürasyon Dosyası) bulunduğu yer belirtilmeli ve İleri düğmesine basılarak bir sonraki aşamaya geçilmelidir. Konfigürasyon Dosyasının bulunduğu yer Kaynak Konfigürasyon Dizini (config.eta) bölümü altında bulunan Gözat düğmesine basılarak çıkan dosya seçim ekranından seçilebilir.

NOT: Bir sonraki aşamaya geçmeden dizinlerin yaratılması ile ilgili uyarı mesajı ile karşılaşılır ise mesaj Evet düğmesine basılarak işleme devam edilmelidir.




Bu ekranda kullanıcı yüklemek istediği program modüllerini işaretleyerek belirler ve İleri düğmesine basarak bir sonraki aşamaya geçer.




Bu ekranda kullanıcı yükleme tipini ve oluşturulacak kısayolları seçer.

Kullanıcı Tam kurulumu seçer ise ETA:SQL programına ait tüm dosyalar diskte belirtilen yerlere kopyalanır. Buna karşılık Özelleştirilmiş kurulum ile kullanıcı ETA:SQL programına ait seçilen dosyaları diskte belirtilen yerlere kopyalayabilir.

Kullanıcı yine bu ekranda Kısayol oluşturma bölümü altında bulunan alanlarda istediklerini seçerek ETA:SQL programına ait kısayolları da ilgili yerlere kopyalayabilir.


Kullanıcı İleri düğmesi basarak bir sonraki aşamaya geçer.




Bu ekranda program kurulumunda yüklenecek olan dosyaların listesi görüntülenir. Kullanıcı Son düğmesini basarak kurulum işlemini başlatır.


Yükleme işlemi sırasında diskinizde yeterli alan kontrolü yapılır, gerekli dosyalar daha önceki seçeneklerde belirlediğiniz dizine kopyalanır. Bu işlemlerin bitmesi bir süre beklendikten sonra, kullanıcı ekrana gelen mesaj ile uyarılır.


Bu ekranda Çıkış düğmesine basılarak , ETA:SQL kurulum işlemi tamamlanır.


q     II.ETA:SQL PROGRAM ENSTELASYONUNUN YAPILMASI


Aşağıda anlatılacak olan Eta:SQL Install işlemi programın çalıştırılabilmesi için mutlaka yapılmalıdır.

Başlat \ Programlar \ Eta Bilgisayar Programları \ ETASQLINS çalıştırılır. ETASQLINS uygulamasını kurulum yapılan klasör içinde ETASQLINS.EXE olarak bulunur.



Kullanıcı ETASQLINS uygulaması çalıştırarak Enstalasyon işlemine başlamış olur.

İlk ekranda İleri düğmesine basılarak, Enstalasyon Tipi’nin belirleneceği adıma geçilir.



Bu aşamada program Tek Kullanıcılı Enstelasyon (PC) seçeneğini ya da Çok Kullanıcılı Enstelasyon (Network) seçeneğini ETA:SQL Kurulumu aşamasında kullanıcı tarafından belirtilmiş olan dizinden okunan config.eta dosyasından direk okur.

Network Ensteleasyon Tipi bölümünde kullanıcı enstelasyon yapılmakta olan makinenin tipini belirlendikten sonra İleri düğmesine basarak işleme devam eder.


NOT:Terminal ve Ana Bilgisayar Enstelasyonu arasındaki işlem farklılıklarına ilerleyen aşamalarda tekrar değinilecektir.

Bu aşamada karşınıza Set ve ürün Numarasının belirtileceği ekran gelir.



Her kullanıcı için farklı olarak belirlenen Set ve Ürün Numarası bilgisine;
ETA:SQL uygulamasının kurulum yapıldığı klasör altında bulunan ETAUtlAbout uygulaması çalıştırılarak ulaşılır.


Set ve ürün Numarasının belirtileceği ekrana;
Program Set No ve Program Ürün No girildikten sonra İleri düğmesine basılarak işleme devam edilir.

NOT: Set numarasının son hanesindeki rakam dikkate alınmayacaktır.Örneğin AA-BB-0000001-2 Set No’sunda giriş AA-BB-0000001 şeklindedir.

İleri düğmesine basıldıktan sonra, yapmış olduğunuz girişlere göre;
Kullanıcı Lisans Bilgileri’ni görebilirsiniz.



Bu aşamada ETA’ya bildirilecek parametreler ekrana gelir. Bunun karşılığında; alınması gereken ETA’dan gelen parametreler için, ETA’yı 0212 444 1 382 no.lu telefondan Install Departmanını arayarak yapılan yükleme ile ilgili bilgiler ve “ETA’ya bildirilecek parametreler” verilir. Karşılığında alınan parametreler, “ETA’dan gelen parametreler” bölümüne girilir.


NOT: Eğitim Seti kurulumu yapılırken, ETA’ya bildirilecek parametreler ve ETA’dan gelen parametreler alanları otomatik olarak sistem tarafından doldurulacaktır

Tek Kullanıcı (PC) Enstelasyonu

İleri düğmesine basılarak işlem sonlandırıldığında “Enstelasyon İşlemi Başarılı Olarak Tamamlandı” mesajı ekrana gelir. Bu ekranda Çıkış düğmesine basılarak Enstelasyon işlemi sonlandırılır.



Çok Kullanıcı (Network) Enstelasyonu

Ekrana Ana Bilgisayar (Server) Enstelasyon İşlemi Tamamlandı. Terminal enstale işlemleri yapıldıktan sonra TAMAM butonuna basınız  mesajı gelecektir. Ekrana gelen bu mesaj bekletilerek Terminal enstelasyonu işlemine geçilir.


Terminal Enstelasyon İşlemi

Terminal makinede iken, network ağından ana makine bulunur. Buradan ETA:SQL programının kurulu olduğu dizinde EtaSQLINS.exe dosyası çalıştırılır. Gelen ekran üzerinden Network Enstelasyon Tipi bölümünde Terminal Bilgisayar (Client) seçeneği işaretlenerek, İleri düğmesine basılır.



Bu aşamada karşınıza Set Numarasının belirtileceği ekran gelecektir. 

Her kullanıcı için farklı olarak belirlenen Set ve Ürün Numarası bilgisine;
ETA:SQL uygulamasının kurulum yapıldığı klasör altında bulunan ETAUtlAbout uygulaması çalıştırılarak ulaşılır.

Set Numarası yazıldıktan sonra İleri düğmesine basılır.


Bir sonraki ekranda Kullanıcı Lisans Bilgileri gelir. Bu ekranda İleri düğmesine basılarak işleme devam edilir.


Bu aşamada ekrana Bilgisayar Bilgilerinin girildiği bölüm gelir. Bu ekranda herhangi bir değişiklik yapılmaksızın Terminal Enstelasyonu işlemi Son düğmesine basılarak sonlandırılır.


Sistemdeki her terminal için yukarıdaki enstelasyon işlemleri ayrı ayrı yapılır. Tüm terminallerin enstelasyon işlemleri tamamlandıktan sonra; ana makineye dönülür ve ekrandaki mesaj için Tamam düğmesine basılarak Network Enstelasyon işlemi tamamlanır.


Tamam düğmesi basıldıktan sonra aşağıdaki ekran gelir. Çıkış düğmesine basılarak enstelasyon işlemi tamamlanır.



q     III.ETA:SQL PROGRAMI VERİTABANI BAĞLANTISININ OLUŞTURULMASI



ETA:SQL Programı veritabanı bağlantısının oluşturulması

Eta:SQL Programı veritabanı bağlantısı oluşturma işlemi ETA:SQL programı ile veritabanı arasındaki bağlantının oluşturulması için yapılır ve programın çalıştırılabilmesi için mutlaka yapılmalıdır.


ETASQLCON dosyasının çalıştırılması için,

Başlat \ Programlar \ Eta Bilgisayar Programları \ ETASQLCON çalıştırılır. ETASQLCON uygulamasını kurulum yapılan klasör içinde ETASQLCON.EXE olarak bulunur.


Kullanıcı ETASQLCON uygulaması çalıştırarak veritabanı bağlantısı işlemleri başlamış olur.

Veritabanı bağlantısı dört ana işlem ile sonuçlandırılacaktır. Bunlar:

Karşılaşılan ilk ekran da İleri düğmesi tıklanılarak veritabanı bağlantısı işlemlerine başlanır.



Bu ekranda Master Kullanıcı (User) bölümüne; ETA yazılır. Diğer bölümler boş bırakılarak İleri düğmesine basılır ve işleme devam edilir.

NOT: Bu bölümde ETASQLSYS bölümüne giriş yapacak olan sistem yöneticisinin kullanıcı adı ve şifresinin tanıtımı yapılır. Burada yapılan tanımlamalar arzu edilirse ETASQLSYS bölümünden değiştirilebilir. Anlatım, Kullanıcı adının ETA olarak belirlendiği varsayımı ile yapılmıştır. İstenirse buraya farklı bir isim yazılabilir.





Karşılaşılan ekranda SQL sunucusuna ait kullanıcı adı ve şifre girilerek, SQL sunucusu ile bağlantı sağlanacaktır. Bu ekranda karşılaşılacak olan alanlar:

·  Sistem bilgileri alanı sunucuya yapılacak olan bağlantı için genel bilgileri içerir;

Sunucu Adı (Server); SQL sunucusunun yüklü olduğu makinenin adıdır.
NOT: SQL sunucusunun bildirim alanında bulunan Server Manager simgesinin üzerine çift tıklandığında açıklan Server Manager ekranında Server (Sunucu) ile belirtilen değer yazılacaktır..

Sunucu IP Adresi/Port; SQL sunucusunun yüklü olduğu makinenin IP adresi ve SQL sunucusunun çalışmakta olduğu port numarası, Bu port numarasının varsayılan değeri 1433’tür.
NOT: SQL sunucusunun çalıştığı makinede Başlat \ Çalıştır \ cmd uygulaması çalıştırılır. Açılan pencerede ipconfig yazılarak çalıştırılır. Burada IP Address ile belirtilen değer yazılacaktır.

Sunucu Instance Adı; Microsoft SQL sunucuları için bu alan boş bırakılacaktır.

Sunucu Dizini (Server Path); Sunucu üzerinde ETA uygulamasının yüklü olduğu dizin. Eğer sunucu ve veritabanı konfigürasyonu yapılan makine aynı ise buraya dizin yolu direk yazılırken (ör. C:\ETASQL\), sunucu ve veritabanı konfigürasyonu yapılan makine ayrı olması durumunda ise sunucu adı ve sunucu üzerindeki paylaşım adı yazılacaktır (ör. \\SUNUCU_ADI\ETASQL).

Veritabanı Tipi (Database); 2 – MICROSOFT SQL seçeneği seçilecektir.

Eta Veritabanı Adı (Master); Eta programı tarafından genel kayıtların tutulacağı master olarak bilinen veritabanının adı bu alana yazılacaktır. Sunucu üzerinde hali hazırda bulunan bir veritabanı adı kullanılamaz. Örnekte varsayılan değer olarak ETA_MASTER seçilmiştir.

Eta Veritabanı Dizini (Location); Buraya sunucu üzerinde veritabanı dosyalarının yaratılacağı path yazılır (ör. C:\ETASQL\).

·  Kullanıcı bilgileri alanı sunucuya yapılacak olan bağlantıda kullanılacak olan kullanıcı adı ve şifre bilgilerini içerir;

Kullanıcı (User); SQL sunucusu kurulumu sırasında belirtiler kullanıcı adıdır. Örnekte varsayılan değer sa’dır.

Şifre (Password); SQL sunucusu kurulumu sırasında belirtiler kullanıcı parolasıdır. Örnekte varsayılan değer boşluk’tur.


İlgili alanlar doldurulduktan sonra İleri düğmesine basılarak bir sonraki adıma geçilecektir.

NOT: Veritabanı kullanıcı adı ve kullanıcı parolası SQL sunucusunun ETA:SQL Program Kurulum menüsü dışında başka yollardan yüklenmesi durumunda farklı değerlere sahip olabilir böyle durumlarda kullanıcı adı ve kullanıcı parolasının doğru şekilde girilmesi beklenir. Aksi takdirde işlemlere devam edilemez.

Bu ekranın İleri düğmesine basılarak geçilmesi sırasında aşamada ekrana gelen uyarı mesajına EVET denilerek işleme devam edilmelidir. Bu işlem belirtilen dizine master veritabanı adı ile bir klasör oluşturacaktır.





Karşılaşılan ekranda ETA programında kullanılmak üzere açılacak olan ilk şirket ile ilgili bilgiler ilgili alanlara girilecektir. Bu ekranda karşılaşılacak olan alanlar;

·  Şirket bilgileri alanı açılacak olan şirket ile ilgili genel bilgileri içerir;

Şirket Kodu; Açılacak olan şirkete ait kullanılacak olan kodtur. Bu alanda boşluk karakteri ve noktalama işareti kullanılmaması gerekmektedir.

Şirket Dönemi; Açılacak olan şirketin çalışacağı dönem/yıldır.

Şirket Kısa İsmi; Açılacak olan şirketin kısa ismini belirtileceği alandır.

Şirket Uzun İsmi; Açılacak olan şirketin uzun ismini belirtileceği alandır.

Şirket İşyeri/Şube Kodu; Açılacak olan şirketin eğer varsa işyeri veya şube kodudur.

Tekdüzen Hesap Planı; Açılacak olan şirkette tek düzen hesap planının kullanılıp kullanılmayacağının belirlendiği, kullanılacak ise hangi hesap planının kullanılacağının seçildiği alandır.

İlgili alanlar doldurulduktan sonra İleri düğmesine basılarak bir sonraki adıma geçilecektir.




Karşılaşılan ekranda ETA programını kullanacak olan ilk kullanıcı ilgili alanlar doldurulacarak yaratılacaktır. Bu ekranda karşılaşılacak olan alanlar;

·  Kullanıcı bilgileri alanı açılacak olan kullanıcı kartına ait genel bilgileri içerir;

Kodu; ETA programının kullanılması sırasında kullanılacak olan kullanıcı kodudur.

Adi; Kullanıcının adı ve soyadı gibi bilgilerin girileceği alandır.

Giriş Şifresi; ETA programının kullanılması sırasında kullanılacak olan kullanıcı şifresidir.

E-Posta; Kullanıcı e-post hesabının girileceği alandır.

Departman; Kullanıcının bağlı olduğu departmanın kodudur.

Seviye Kodu; Kullanıcının ait olduğu seviyenin kodudur. Örnekte varsayılan olarak SY (Sistem Yönetici) seçilmiştir.

İşlem Seviye No; Kullanıcının ait olduğu seviyenin numarasıdır. Örnekte varsayılan olarak 1 (Sistem Yönetici) seçilmiştir.

İlgili alanlar doldurulduktan sonra İleri düğmesine basılarak bir sonraki adıma geçilecektir.


Konfigürasyon tanımlarının son aşaması olan bu ekranda SON düğmesi ile işlem tamamlanır.


Bu işlem sırasında, bilgisayarın performansına bağlı olarak ekranda bir süre beklenebilir.

Konfigürasyon işlemi tamamlandığında kullanıcı bir mesaj ile bilgilendirilecektir. Bu mesaj Tamam düğmesine basılarak geçilebilir.


Çıkış düğmesine basılarak veritabanı bağlantısı yapılmış olarak işlem tamamlanır.


q     IV.ETA:SQL PROGRAM DİZİN (Path) TANIMLAMALARININ YAPILMASI



Eta:SQL Program Dizin (Path) Tanımlamaları işlemi program dizinini değiştirmek için yapılır.

Eğer ETA:SQL programı ve veri dosyaları;
Çok kullanıcı bir sistemde ana bilgisayarda kurulu ise, dizin tanımlamaları mutlaka yapılmalıdır.

Eğer ETA:SQL programı ve veri dosyaları;
Tek kullanıcı bir sistemde kurulu ise, ve program dizini değiştirilmeyecek ise,bu işlemi atlayarak bir sonraki aşamaya geçiniz.

EtaUtlPath dosyasının çalıştırılması için, ETAUTLPATH uygulamasını kurulum yapılan klasör içinde ETAUTLPATH.EXE olarak bulunur.



Eta:SQL Program Dizin (Path) Tanımlamaları

EtaUtlPath dosyası çalıştığında karşımıza aşağıdaki ekran gelir.
Eğer veriler aynı bilgisayarda tutulacak ise dizin tanımlamaları aşağıda bulunan örnek ekrandaki gibi yapılır ve Kayıt düğmesine basılır.


Eğer veriler başka bir bilgisayarda tutulacak ise dizin tanımlamaları aşağıda bulunan örnek ekrandaki gibi yapılır ve Kayıt düğmesine basılır.

NOT: Bu işlem sırasında kayıt yapılacak bilgisayar üzerinde EtaSQL klasörü paylaşıma açılmış olmalıdır.  


Ekrana gelen “EKRANDAKİ BİLGİYİ KAYIT EDİYORUM, EMİN MİSİNİZ? mesajı Evet düğmesi ile geçilir.  


“KAYIT TAMAMLANDI!” mesajı  Tamam düğmesi ile geçilir.


Eta:SQL Program Dizin (Path) Tanımlamaları ekranında yapılan değişiklikler kayıt edildikten sonra  Kapat düğmesine basılarak pencere kapatılır ve işlem sonlandırılır.



Kullanıma Hazırlık İçin Genel Bilgiler

Eta:SQL programı genel olarak iki ayrı bölümden oluşur.

§         2.ETA:SQL Menü – Etasql.exe


Bu bölüm, ETA:SQL programının kullanımı ile ilgili genel tanımların yapıldığı bölümdür. Etasqlsys ile, sistem üzerinde çalışılacak şirketler açılır, şirketlere ait çalışma dönemleri oluşturulur, programı kullanacak personellere ait kullanıcı kartları, kullanıcı seviyeleri, tüm şirketlerin muhtelif modüllerinde kullanılacak genel fiş tipleri, banka ve şube kodları, stok KDV kısımları, tevkifat oranları,ve gelir vergi dilimleri tanımlamaları yapılır.

Ayrıca yetki ve kısıtlama tanımları, log bilgileri tutma ve raporlama, yazıcı tanımları, ödeme tanımları, işlem tip tanımları, işlem grup tanımları, vade farkı grup tanımları, devir işlemleri, ETA Versiyon 7 ve ETA For Wındows versiyonlarından data transfer işlemleri ve program içerisinde ortak kullanılan tabloların yeniden yaratılması işlemleri yapılır.

ETA:SQL Sistem Yönetimi bölümüne giriş ekranları sırasıyla aşağıda gösterilmektedir.

EtaSQLSYS ile ulaşılan Sistem Yönetimi bölümünde yapmak istediğiniz işlemleri Yardım menüsündeki Büyük Yardım’dan takip ederek gerçekleştirebilirsiniz.


2.ETA:SQL Menü – Etasql.exe

Programa Giriş ve veri girişlerinin yapıldığı bölümdür.  Programa ilk giriş ekranları aşağıda sırasıyla gösterilmektedir.

Aşağıdaki ekranda kullanıcı önceden tanımlanmış olan kullanıcı kodunu ve şifresini ilgili alanlara girerek, Tamam düğmesine basar ve ETA:SQL uygulamasına giriş işlemini gerçekleştirir.


Aşağıdaki ekranda kullanıcı önceden tanımlanmış şirketlerden istediği bir şirketi, Şirket Kodu alanının yanında bulunan düğmeye basarak açılan pencereden kolaylıkla seçebilir. Seçim işleminden sonra ETA:SQL uygulamasına girmek için Devam düğmesine basmak yeterli olacaktır.


Aşağıdaki ekranın sol tarafında bulunan listeden kullanıcı istediği modülü seçerek Başlat düğmesine basarak, modülü çalıştırır ve kullanmaya başlayabilir.